KẾ HOẠCH HỌC TẬP BẬC ĐẠI HỌC
Ngành: Văn thư – Lưu trữ – Bảo tàng – Mã ngành 73203
1. Mục tiêu đào tạo
Chương trình đào tạo ngành Văn thư – Lưu trữ – Bảo tàng nhằm:
- Trang bị kiến thức cơ bản và chuyên sâu về công tác văn thư, lưu trữ tài liệu, bảo quản và trưng bày hiện vật bảo tàng.
- Phát triển kỹ năng nghiệp vụ trong quản lý hồ sơ, số hóa tài liệu, tổ chức lưu trữ và xây dựng trưng bày bảo tàng.
- Rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, ý thức bảo vệ di sản và tài liệu lịch sử – hành chính quốc gia.
- Đáp ứng yêu cầu về nhân lực phục vụ công tác hành chính, tư liệu và bảo tồn văn hóa tại các cơ quan, tổ chức, viện bảo tàng.
2. Cấu trúc chương trình đào tạo (4 năm – 8 học kỳ)
🔹 Giai đoạn 1: Kiến thức đại cương & nền tảng (Năm 1)
- Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin
- Lịch sử văn minh thế giới
- Tin học đại cương
- Kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm
- Ngoại ngữ cơ bản (Tiếng Anh chuyên ngành)
- Pháp luật đại cương
- Nhập môn văn thư – lưu trữ
- Cơ sở văn hóa Việt Nam
🔹 Giai đoạn 2: Cơ sở ngành (Năm 2)
- Nghiệp vụ văn thư
- Lý luận và phương pháp lưu trữ học
- Tổ chức văn phòng và quản lý hồ sơ hành chính
- Pháp luật về văn thư – lưu trữ – bảo tàng
- Kỹ thuật lập hồ sơ và chỉnh lý tài liệu
- Cơ sở bảo tàng học
- Thống kê văn bản và tư liệu
- Nghiệp vụ lưu trữ cơ bản
🔹 Giai đoạn 3: Kiến thức chuyên ngành – Phát triển năng lực nghề nghiệp (Năm 3)
- Ứng dụng công nghệ số trong lưu trữ và bảo tàng
- Kỹ thuật bảo quản tài liệu và hiện vật
- Thiết kế nội dung trưng bày bảo tàng
- Tổ chức kho lưu trữ và trung tâm tư liệu
- Quản lý tài liệu điện tử và số hóa tư liệu
- Truyền thông và giáo dục bảo tàng
- Thực hành xử lý tài liệu lưu trữ
- Dự án thiết kế không gian bảo tàng thực tế ảo
🔹 Giai đoạn 4: Thực tập & tốt nghiệp (Năm 4)
- Thực tập nghề nghiệp tại kho lưu trữ, bảo tàng, cơ quan hành chính
- Viết báo cáo thực tập, phản biện và bảo vệ
- Khóa luận tốt nghiệp / Đề tài thực tế về số hóa tư liệu hoặc thiết kế bảo tàng
- Hội thảo định hướng nghề nghiệp – Giao lưu với cán bộ văn thư, lưu trữ, bảo tàng
3. Tóm tắt & Giới thiệu môn học tiêu biểu
Môn học: Kỹ thuật lập hồ sơ và chỉnh lý tài liệu
- Mục tiêu môn học: Giúp sinh viên nắm vững quy trình lập hồ sơ công việc, phân loại, chỉnh lý tài liệu theo quy định nghiệp vụ lưu trữ.
- Kiến thức tiên quyết: Nhập môn văn thư – lưu trữ, Nghiệp vụ văn thư.
- Áp dụng: Học viên có thể xử lý, hệ thống hóa tài liệu trong cơ quan hành chính, thư viện hoặc trung tâm tư liệu.
Môn học: Ứng dụng công nghệ số trong lưu trữ và bảo tàng
- Mục tiêu môn học: Trang bị kỹ năng sử dụng phần mềm quản lý tài liệu, lưu trữ điện tử, số hóa hiện vật và mô phỏng không gian bảo tàng.
- Kiến thức tiên quyết: Tin học đại cương, Nghiệp vụ lưu trữ cơ bản.
- Áp dụng: Học viên có thể vận hành hệ thống số hóa tài liệu, thiết kế trưng bày kỹ thuật số và xây dựng cơ sở dữ liệu lịch sử.
4. Phương pháp tổ chức học tập
- Thực hành nghiệp vụ tại phòng mô phỏng: Chỉnh lý tài liệu, lập hồ sơ, quản lý kho lưu trữ.
- Học qua dự án (Project-based): Thiết kế trưng bày bảo tàng mini, số hóa tài liệu của một đơn vị cụ thể.
- Tham quan thực tế: Bảo tàng quốc gia, trung tâm lưu trữ lịch sử, kho văn thư cấp bộ/ngành.
- Diễn đàn nghề nghiệp: Giao lưu với chuyên gia bảo tàng học, cán bộ lưu trữ và văn phòng hành chính.
5. Phát triển năng lực nghề nghiệp cốt lõi
| Năng lực nghề nghiệp | Mô tả |
|---|---|
| Năng lực nghiệp vụ văn thư | Soạn thảo, lưu trữ, quản lý và luân chuyển văn bản trong tổ chức. |
| Năng lực lưu trữ tài liệu | Thu thập, phân loại, chỉnh lý, bảo quản và khai thác tài liệu lưu trữ. |
| Năng lực quản lý bảo tàng | Tổ chức trưng bày, truyền thông giáo dục di sản và bảo tồn hiện vật. |
| Năng lực công nghệ thông tin | Ứng dụng phần mềm lưu trữ, xây dựng cơ sở dữ liệu số và thiết kế 3D. |
| Năng lực tổ chức – hành chính | Quản lý văn phòng, hồ sơ công việc, phối hợp tác nghiệp hành chính. |
6. Hoạt động ngoại khóa – hỗ trợ học tập
- Câu lạc bộ Di sản và Tư liệu trẻ: Sinh hoạt chuyên đề về bảo tồn văn hóa và lịch sử địa phương.
- Cuộc thi “Kể chuyện bằng hiện vật”: Thiết kế trưng bày bảo tàng mini và thuyết minh.
- Hội thảo: Số hóa lưu trữ – Cơ hội và thách thức thời đại 4.0
- Tham quan học tập: Kho lưu trữ Quốc gia, Bảo tàng Dân tộc học, Thư viện Quốc gia.
7. Định hướng nghề nghiệp sau tốt nghiệp
Sinh viên tốt nghiệp ngành 73203 có thể:
- Làm việc tại: Văn phòng cơ quan nhà nước, trường học, bệnh viện, tổ chức hành chính sự nghiệp với vai trò cán bộ văn thư – lưu trữ.
- Trở thành cán bộ bảo tàng, chuyên viên truyền thông văn hóa, nghiên cứu viên tư liệu tại các viện nghiên cứu, bảo tàng, trung tâm di sản.
- Làm việc tại doanh nghiệp công nghệ lưu trữ số, trung tâm dữ liệu, startup bảo tồn văn hóa.
- Học cao học ngành Lưu trữ học, Bảo tàng học, Khoa học thông tin, Văn hóa học.
8. Tư tưởng xuyên suốt: Lưu giữ quá khứ – Kết nối hiện tại – Truyền cảm hứng tương lai
Mỗi văn bản, mỗi hiện vật là một mảnh ghép của ký ức dân tộc và tri thức nhân loại. Ngành Văn thư – Lưu trữ – Bảo tàng không chỉ lưu giữ dữ liệu hành chính, mà còn bảo tồn bản sắc, kể lại lịch sử, và truyền cảm hứng văn hóa cho các thế hệ. Vì vậy, kế hoạch học tập ngành 73203 hướng đến phương châm: “Học để giữ gìn – Học để kể lại – Học để lan tỏa giá trị.”